2023 : PARIS TIẾP ĐÓN CUỘC THI CỦA GIỚI CHUYÊN GIA VỀ RƯỢU

Trong ngành ẩm thực, thuật ngữ ”Sommelier” dùng để chỉ chuyên gia về rượu. Tại Pháp, họ thường được đào tạo bài bản và chủ yếu làm việc trong các nhà hàng sang trọng, quản lý hầm rượu và lập thực đơn thức uống. Họ cũng có vai trò tư vấn giúp thực khách chọn rượu sao cho vừa với bữa ăn. Vào đầu tháng 02/2023, Pháp tổ chức Cuộc tranh tài quốc tế với sự tham gia của 67 nước. Thí sinh nào về đầu sẽ được trao danh hiệu “Sommelier tài ba nhất thế giới”.

Đối với giới Sommelier, cuộc thi của Hiệp hội các chuyên gia quốc tế về rượu (ASI) là giải thi đấu có uy tín nhất trên toàn cầu. Được tổ chức tại sân khấu lớn La Défense Arena từ ngày 07/02 đến 12/02/2023 (ngay sau chương trình Dry January /Tháng Giêng kiêng rượu), Paris sẽ chào đón khoảng 70 ứng cử viên đến từ 67 quốc gia trên thế giới tham gia vòng chung kết. Ngoài ban chấm thi, còn có 3.500 khán giả sẽ được dịp theo dõi trực tiếp các cuộc tranh tài lần này. Được khai sinh vào năm 1969 tại thành phố Reims (chiếc nôi của rượu champagne), Cuộc thi Sommelier tài ba nhất thế giới được tổ chức ba năm một lần, phiên bản 2023 là cuộc thi đấu lần thứ 17.

67 quốc gia tham gia cuộc tranh tài tại Pháp

Đây là lần thứ nhì nước Pháp đã được Hiệp hội quốc tế ASI chọn làm nơi tổ chức cuộc thi, lần đầu tiên là vào năm 1989. Kể từ khi giải này được thành lập, nước Pháp đã 6 lần giành lấy được danh hiệu cao quý nhất. Trong đó, có ông Philippe Faure-Brac, từng đoạt giải Sommelier tài ba nhất vào năm 1992. Ông hiện là chủ tịch của Liên đoàn giới Sommelier tại Pháp UDSF và theo truyền thống sẽ đồng tổ chức cùng với hiệp hội quốc tế ASI cuộc tranh tài năm 2023.

Vào năm nay, các thí sinh đại diện cho 67 nước cùng tham gia thi đấu trong bốn ngày liền thông qua một chuỗi sự kiện để trắc nghiệm cả hai vế, kỹ năng chuyên môn và kiến thức chung của mỗi thí sinh. Chưa bao giờ cuộc thi Sommelier quốc tế lại tập hợp đông đảo thí sinh đến từ nhiều quốc gia như vậy. Điều đó khiến cho trưởng ban tổ chức sự kiện tại Pháp Philippe Faure-Brac cảm thấy hài lòng. Ông đã đệ đơn đăng cai giải thi đấu từ năm 2019 nhân kỳ thi tại Anvers (Antwerp) ở Bỉ. Dựa theo mô hình của Thế vận hội Olympic, mỗi thành phố đăng cai, nộp một dự án với những nét phác thảo chính.

Năm 2023, ngoài nước Pháp, còn có 3 quốc gia khác cũng nộp đơn xin tổ chức. Gruzia, một trong những cái nôi của rượu vang ở Đông Âu. New Zealand, quốc gia đang trỗi dậy nhờ sự phong phú về mặt lịch sử cũng như số vườn nho được quốc tế công nhận và Latvia, nổi bật nhờ tính sáng tạo và nhờ một thế hệ trẻ lao vào khai thác ngành làm rượu. Cuối cùng, hiệp hội ASI đã chon Paris làm nơi tổ chức, do hồ sơ của Pháp chẳng những đầy đủ mà chi phí thực hiện cũng khá hợp lý, một yếu tố quan trọng trong thời buổi ”tiết kiệm năng lượng’‘.

Tuy mang tên là ”Cuộc thi Sommelier tài ba nhất thế giới”, nhưng giải thi đấu này lại đòi hỏi các thí sinh nhiều kỹ năng khác, ngoài chuyên môn rượu vang của họ. Theo ông Philippe Faure-Brac, nếu như rượu vang vẫn là một trong những trọng tâm của cuộc thi, bên cạnh đó, các loại rượu mạnh (kể cả khai vị và rượu tiêu hóa) các loại bia, saké Nhật Bản, rượu táo, nước suối và trà cũng nằm trong chương trình trắc nghiệm, kết hợp một cách có hệ thống lý thuyết và thực tế. Tất cả những yếu tố đó đều quan trọng đối với nghề Sommelier.

Phụ nữ lên ngôi : xu hướng mới trong giới Sommelier

Một chuyên gia sommelier không chỉ đơn thuần là khui rượu và rót rượu cho thực khách nếm thử, mà còn phải biết giải thích nhiều khía cạnh khác biệt trong văn hóa rượu vang. Vì thế cho nên, trong 4 ngày liền, ngoài các bài thực hành, thí sinh còn phải thi viết (kiến thức chung), thi nói qua phần đối đáp, trả lời ban chấm thi trước công chúng… qua việc theo dõi các phần thi, khán giả sẽ hình dung ra được tất cả các khía cạnh của nghề sommelier.

Cũng như giới đầu bếp, nghề sommelier tại Tây Âu trong nhiều thập niên liền là ”sở trường” của phái nam. Những năm gần đây, giới chuyên môn nhận thấy xu hướng nữ hóa phát triển mạnh trong nghề này, hay nói cho đúng hơn là sự xuất hiện ngày càng đông của phụ nữ thông qua các lớp đào tạo chuyên ngành. Theo khảo sát của liên đoàn UDSF, trong các khóa đào tạo trong 5 năm gần đây, hơn 50% học sinh là phụ nữ, trong khi hai thập niên về trước, tỷ lệ này chưa đạt tới 20%. Thế hệ Sommelier thời nay đều phóng khoáng, cởi mở. Tính hiếu kỳ là điểm khởi đầu cho tính sáng tạo, dĩ nhiên là họ phải thông thạo các thao tác ”kinh điển”, cũng như có vốn liếng kiến thức cơ bản khá rộng về ngành rượu vang.

Thế nhưng, vào lúc có thêm nhiều xu hướng tiêu dùng mới kể cả vegan và nolow, chuyên gia sommelier cũng phải học thêm cách ứng biến để có thể thích nghi với nhu cầu của khách hàng, chẳng hạn như đối với thành phần thực khách không muốn dùng rượu vang thì họ vẫn có thể giới thiệu với khách các loại thức uống không cồn, mocktail pha không rượu, hoặc với độ cồn nhẹ như rượu táo hoặc rượu lê (pear cider).

Pascaline Lepeltier, tài năng đại diện cho nước Pháp

Cuộc thi Sommelier giỏi nhất thế giới, từ trước tới nay chủ yếu là một sự kiện chuyên ngành, thu hút đại đa số người tham dự là nhân viên làm việc trong ngành sản xuất rượu. Thông lệ này có phần thay đổi trong năm 2023, công chúng sẽ có cơ hội theo dõi các cuộc thi, một là mua vé vào cửa xem trực tiếp, hoặc xem thi đấu trên mạng thông qua kênh YouTube của hiệp hội ASI. Trong 4 ngày thi đấu, quan trọng nhất là vòng chung kết ngày 12/02/2023, sẽ được phát sóng trực tiếp cũng như các lớp đào tạo chuyên môn do các nhà đối tác cung cấp và phát hành trên mạng. Tuy mở cửa để tiếp đón công chúng vào xem, nhưng giá vé vẫn thuộc vào hàng khá đắt, từ 25 euro giá đầu cho tới 55 euro giá thượng hạng.

Thí sinh đại diện cho nước Pháp trong cuộc thi năm nay là Pascaline Lepeltier. Năm nay 41 tuổi, bà sinh trưởng tại Angers và hiện định cư tại Hoa Kỳ kể từ năm 2009. Sau nhiều năm làm việc tại New York, Pascaline Lepeltier trở thành chuyên gia Sommelier, phục vụ rượu tại nhà hàng Chambers (trước kia là Racines NY). Sau khi được tạp chí Mỹ Wine & Spirit bình chọn làm một trong 5 chuyên gia về rượu xuất sắc nhất đầu những năm 2010, Pascaline Lepeltier cũng trở thành phụ nữ đầu tiên được tạp chí có uy tín hàng đầu của Pháp La Revue du Vin de France trao tặng danh hiệu Nhân vật quan trọng nhất trong năm.

So với các đồng nghiệp kể cả nam lẫn nữ, Pascaline Lepeltier là một trong những gương mặt hiếm hoi thực hiện được cú đúp ngoạn mục vào năm 2018, đoạt cùng lúc danh hiệu Sommelier giỏi nhất nước Pháp và giải thưởng dành cho các nghệ nhân và tay thợ lành nghề ”Meilleur Ouvrier de France” trong hạng mục rượu vang. Tất cả những yếu tố đó giải thích vì sao nước Pháp đang đặt khá nhiều kỳ vọng vào ngôi sao sáng giá này, trong cuộc tranh tài vào đầu tháng Hai.

Nguồn bài viết: 2023 : Paris tiếp đón Cuộc thi của giới chuyên gia về rượu