Andehit là gì? Công thức, tính chất, điều chế và ứng dụng

Andehit là gì? Công thức, tính chất, điều chế và ứng dụng

Andehit là gì

Andehit là hợp chất hóa học hữu cơ được sử dụng và ứng dụng nhiều trong các ngành công nghiệp. Đối với ngành rượu, andehit lại chính là một chất độc có chứa trong rượu. Dưới đây là những thông tin chia sẻ về andehit, máy lão hóa rượu Gipwin hy vọng quý anh/chị sẽ bổ sung vào nguồn tư liệu của mình trong quá trình tìm hiểu các thành phần trong rượu.

1. Andehit là gì?

Andehit là một hợp chất hữu cơ nhóm carbonyl có nhóm chức -CHO gắn với gốc hydrocacbon với H hoặc liên kết với nhau.

Khai-niem-andehit-la-gi
Andehit là gì

2. Công thức Andehit

Andehit có công thức tổng quát bao gồm: R(CHO)m (trong đó m>=1). R có thể là H hoặc là gốc hydrocacbon, đặc biệt có hợp chất CHO-CHO, trong đó m=2 và R không có. 

Đối với các loại andehit no, đơn chức và mạch thẳng: CnH2n+1CHO (n>=0). Trong phân tử của các hợp chất có nhóm chức -OH liên kết cùng gôc R có thể no hoặc không no. 

3. Phân loại Andehit

Dựa vào một số tiêu chí, andehit được phân loại theo cấu tạo và theo số nhóm -CHO

  • Theo cấu tạo của gốc hydrocacbon, andehit được chia làm 03 loại
  • Andehit no như H-CHO, CH3-CHO
  • Andehit không no như CH2=CH-CHO
  • Andehit thơm như C6H5-CH2-CHO, C6H5CHO
  • Theo số nhóm – CHO trong phân tử, andehit được chia làm 02 loại
  • Andehit đơn chức: Ví dụ như HCHO
  • Andehit đa chức: Ví dụ như CHo-CH2-CH2-CHO

4. Cách nhận biết Andehit

Để nhận biết andehit, anh/chị có thể tìm hiểu khi andehit của thể tạo khả năng tạo kết tủa với AgNo3/NH3. Andehit tạo ra kết tủa đỏ gạch với Cu(OH)2 dưới nhiệt độ cao và có thể khiến dung dịch nước brom mất màu. 

Tuy nhiên với HCHO khi phản ứng cùng với dung dịch brom sẽ có khí CO2 thoát ra ngoài. 

5. Cách gọi tên Andehit 

Công thức để gọi tên andehit thông thường như sau:

Tên = Andehit + tên axit tương ứng 

Hoặc = Tên axit tương ứng bỏ “ic”+ “andehit”

Cách gọi tên thay thế = Tên hydrocacbon tương ứng + al

6. Đặc điểm tính chất của Andehit 

Andehit có hai đặc điểm tính chất: tính chất vật lý và tính chất hóa học. 

6.1 Tính chất vật lý

  • Trạng thái tồn tại: Methanal là một loại khí có mùi hăng, ethanol là một chất lỏng bay hơi. Các andehit có tới 11 nguyên tử cacbon là chất lỏng không màu trong khi chất có số nguyên tử C nhiều hơn là chất rắn. 
  • Mùi vị: Ngoại trừ các andehit có số nguyên tử C thấp hơn có mùi khó chịu, tất cả các andehit khác thường có mùi dễ chịu. Khi kích thước của các phân tử andehit tăng lên, mùi trở nên bớt hăng và thơm hơn. 
  • Andehit thể hiện ở hai điểm là điểm sôi và điểm nóng chảy: Điểm sôi của 1 andehit cao hơn so với rượu tương ứng do hiệu ứng rút điện tử của nhóm carbonul. Điểm sôi của một andehit tăng khi chiều dài chuỗi cacbon. Điểm nóng chảy của andehit cao hơn một chút so với điểm sôi vì các phân tử được giữ với nhau bởi liên kết hydro. 
  • Andehit có tan trong nước không?: Khi ở điều kiện thường, andehit dãy đồng đẳng tồn tại dưới dạng chất khí, tan rất tốt trong nước

6.2 Tính chất hóa học

Tính chất hóa học của andehit được thể hiện thông qua hai phản ứng: Phản ứng cộng hydro và phản ứng oxi hóa không hoàn toàn. 

  • Phản ứng cộng hydro: 

Andehit là một chất oxy hóa khi phản ứng với H2. Hydro có khả năng cộng vào liên kết đôi C=O ở điều kiện nhiệt độ và xúc tác Ni

CH3-CH=0 + H2-> CH3-CH2-OH

Lưu ý: Nếu gốc R có liên kết đôi, liên kết ba thì H2 sẽ cộng vào các liên kết đó 

  • Phản ứng oxy hóa không hoàn toàn 

HCHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O -> H-COONH4 + 2Ag + 2NH4NO3

Phản ứng xảy ra như sau: Cho 1ml AgNO3 1% vào ống nghiệm, dung dịch NH3 được thêm từ từ, sau đó được lắc đều đến khi dung dịch trong suốt. Nhỏ vài giọt andehit vào và đun nhẹ vài phút ở nhiệt độ dao động 60-70 độ C, quan sát thấy có một lớp bạc kim loại màu sáng. 

7. Cách điều chế Andehit 

Andehit được điều chế theo 03 phương thức: Từ ancol, từ hidrocacbon và điều chế trong công nghiệp. 

Cach-dieu-che-andehit
Cách điều chế andehit
  • Từ ancol

Phương thức này sẽ tiến hành oxi hóa ancol bậc I: R-CH20H + CuO-> R-CHO +H2O+ Cu

  • Từ hidrocacbon

CH4 + O2 -> HCHO + H2O

2CH2=CH2+O2-> 2CH3-CHO

CH-CH + H2O-> CH3-CHO

  • Trong công nghiệp 

Trong công nghiệp, sử dụng phương pháp oxi hóa metanol nhờ vào oxi không khí dưới nhiệt độ 600-700 độ C có sự tham gia của chất xúc tác là Cu hoặc Ag để điều chế fomandehit.

2CH3 – OH+ O2 -> 2HCH=O + 2H2O

8. Ứng dụng của Andehit 

– Fomandehit: 

  • Fomandehit được sử dụng chủ yếu trong sản xuất poli – làm chất dẻo và dùng cho tổng hợp phẩm nhuộm, dược phẩm. 
  • Dung dịch 37-40% fomandehit trong nước được gọi là fomalin, ứng dụng chủ yếu trong ngâm xác động vật, thuộc da hay tẩy uế, diệt trùng,….

Fomandehit được sử dụng trong tổng hợp phẩm nhuộm

Ung-dung-andehit-trong- tong-hop-nhuom
Ứng dụng andehit trong tổng hợp nhuộm

– Axetandehit sử dụng chủ yếu trong sản xuất axit axetic

Andehit là một chất độc có rất nhiều trong rượu, việc tìm hiểu những đặc điểm, tính chất và ứng dụng của andehit giúp quá trình khử andehit được tốt hơn. 

Andehit là một chất độc có rất nhiều trong rượu, việc tìm hiểu những đặc điểm, tính chất và ứng dụng của andehit giúp quá trình thải độc rượu tốt hơn. Thông qua những thông tin trên, chúng tôi hy vọng quý anh/chị có thêm những tin tức hữu ích và lưu ý để khử các độc tố andehit có trong rượu hiệu quả, sử dụng rượu an toàn hơn, đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình. Ngoài ra bạn cũng có thể tham khảo thêm các bài viết về kiến thức ngành rượu của chúng tôi ! Trân trọng cảm ơn

 

 

NHẬN BÁO GIÁ VÀ HỖ TRỢ THÔNG TIN VỀ GIPWIN